در مقاله آشنایی با نسل جدید لوله ها با توجه به معایب و محدودیت های لوله های قدیمی و همچنین لوله های پلی پروپیلن ، متخصصان و محققان پلیمر را بر آن داشت تا با روش های مختلف مزایای لوله های کاربردی در ساختمان را افزایش و معایب آن را کاهش دهند ، نتیجه این سعی و تلاش منجر به تولید لوله هایی شد است که در ان خواص لوله های فلزی و پلیمری گنجانده شده و با تلفیق این دو عنصر ( فلز و پلیمر ) لوله های نسل جدید را بوجود اورده اند که انقلابی عظیم در صنعت تاسیسات به شمار می روند.
امروزه بیش از همیشه سیستم لوله کشی یک منزل مسکونی باید آب سرد و گرم را در هر زمان و هر مکان مورد نیاز به سرعت و با بهترین کیفیت تحویل دهند ، میزان جریان آب در لوله های نیوپایپ بالاتر از لوله های دیگر بوده و در نتیجه سرعت و فشار آب نیز بیشتر خواهد شد
ساختار لوله های تلفیقی نیو پایپ
ساختار لوله های نیوپایپ به صورت ۵ لایه PEX– AL –PEX بوده که با استفاده از آخرین فناوری روز دنیا مطابق استاندارد ASTM – F1281 برای عمر بلند مدت با کار کرد تا دمای ۹۰ درجه سانتی گراد و فشار ۱۰ بار تولید شده است . زنگ نمی زند و نمی پوسد. همچنین صدای مزاحم و ضربه قوچ پر سر و صدا را حذف می کند. شما با طراحی اصولی و با کمک لوله های نیوپایپ ، می توانید بدون اینکه تغییری در فشار آب حاصل آید آب را به حمام، آشپزخانه و دستشویی برسانید،تلفيق فلز و پلیمر ، علاوه بر بهره گیری از مزایای لوله های فلزی و پلیمری ، خط قرمزی بر معایب این لوله ها و مشکلات ناشی از کار کرد نا مطلوب آنها کشیده است.
پلیمر PEX
ماده پلی اتیلن (PE) که پایه آن اتیلن می باشد (شکل A) ، یکی از پر مصرف ترین مواد ترموپلاست در جهان بوده و دارای خواص برجسته ای مانند عایق الکتریکی ، خاصیت فیلم شدن و مقاومت شیمیایی است ، ولی این ماده در مقابل آب با دمای بالا ، مقاومت کمتری دارد.این ضعف در پلی اتیلن ناشی از ساختمان زنجیره ای آن می باشد (شکل B) ، برای حل این مشکل دانشمندان از عملیات مشبک نمودن (Crosslinking) طی چندین مرحله فرایند های پیچیده شیمیایی بهره جسته اند .این عمل سبب می شود مولکولهای پلیمر به صورت عرضی به هم وصل شده (شکل C) و در این حالت پلیمر PEX ایجاد می شود ، پلیمر PEX مقاومت لوله را در برابر فشار و دمای بالا افزایش داده و تاثیر زیادی نیز بر افزایش مقاومت شیمیایی آن دارد ، از همین رو ، لوله های PEX دارای کلاس حرارتی بالایی می باشند.
لایه آلومینیوم
لوله های پلیمری مانند پلی اتیلن ، پلی پروپیلن ، پلی بوتیلن شبکه ای شده ، دارای مزایایی نسبت به لوله های فلزی می باشند ولی دارای دو محدودیت مهم زیر نیز هستند:
- ضریب انبساط طولی زیاد : به طور کلی ضریب انبساط طولی مواد پلیمری ۵ تا ۸ برابر بیشتر از ضریب مذکور برای انواع فلزات می باشد. هنگامی که آب گرم داخل لوله های پلیمری جریان یابد ، طول لوله ها افزایش یافته و در صورت بسته بودن شبکه لوله کشی ، ایجاد تنشهای حرارتی کرده و طول عمر لوله را کاهش می دهد.
- نفوذ اکسیژن : نفوذ اکسیژن به داخل لوله به خصوص در سیستم های حرارتی از قبیل رادیاتور ، تخریب اجزای فلزی را به شدت افزایش می دهد. استفاده از لایه آلومینیوم در لوله های نیوپایپ، موجب حل دو مشکل فوق می شود .
- انعطاف پذیری : لایه آلومینیوم در لوله پنج لایه نیوپایپ در سایزهای ۱۶ تا ۳۲ میلیمتر ، باعث شکل پذیری و انعطاف پذیری لوله می گردد.
چسب مخصوص
در ساختمان لوله نیوپایپ ، بین لایه آلومینیوم و لایه های داخلی و خارجی پلی اتیلن مشبک ، از دو لایه چسب مخصوص استفاده شده است. قابل توجه است که چسبندگی پلی اتیلن مشبک به آلومینیوم ، ضعیف بوده و استفاده از چسب الزامی است. این چسب مخصوص از نوع چسب های گرما ذوب بوده که بر پایه مواد پلی اتیلن ساخته می شود و دارای مقاومت حرارت ۱۱۰ درجه سانتیگراد در زمان طولانی می باشد. استفاده از این چسب مخصوص در بین لایه پلی اتیلن مشبک شده و لایه فلزی ، امکان جدایی را از بین برده و لایه های فوق را تلفیق می کند . این لوله پس از تولید ، به صورت یکپارچه گشته و کلیه خواص این لوله ، برای تمامی لایه های آن صدق می کند.
خواص لوله پنج لایه نیوپایپ
- مقاوم در برابر پوسیدگی از داخل و خارج : لایه های درونی و بیرونی نیوپایپ از پلی اتیلن مشبک (PEX) تشکیل شده است که این ماده بهترین پلیمر (ترموست) به کار رفته از نظر شیمیایی و مقاوم در برابر خوردگی است. هنگامی که لوله های فلزی در معرض آب و خاک قرار می گیرند، آماده خوردگی و سوراخ شدن می باشند . در صورتی که لایه پلیمری درونی و بیرونی نیوپایپ تحت تاثیر املاح موجود در آب یا خاک قرار نمی گیرد.
- مقاوم در برابر فشار و دما : لوله های نیوپایپ بدلیل جنس پلیمر بکار رفته (PEX) و جوش طولی که در لایه آلومینیومی وجود دارد ، تحمل دمایc.۹ در فشار ۱۰ بار را بطور مداوم خواهد داشت ، لذا امکان استفاد از نیوپایپ علاوه بر سیستمهای آبرسانی سرد و گرم مصرفی دمای ۶۵°C ) ، در سیستم های گرمایشی (دمای ۹۰°C) نیز مهیا می گردد ، در حالیکه امکان کاربرد نسل دوم لوله ها (لوله های پلی پروپیلن) در سیستمهای گرمایشی با دمای بالا نمی باشد.
- ضریب انبساط طولی ناچیز : لایه آلومینیومی و چسب نیوپایپ مقدار انبساط و انقباض لوله را کنترل می کند. بنابراین در سیستم لوله کشی نیوپایپ ( در اجرای لوله کشی روکار) ، انحراف لوله ها در اثر انبساط و یا جدا شدن از اتصالات در اثر انقباض بوجود نخواهد آمد.
همانطوریکه در شکل قبل ملاحظه می گردد ۵۰ متر لوله نیوپایپ در اثر ۵۰ درجه سانتیگراد افزایش دما ، ۶۲٫۵ میلیمتر افزایش طول می یابد ، در صورتیکه ۵۰ متر لوله PEX تک لایه در اثر ۵۰ درجه سانتیگراد افزایش دما، ۵۰۰ میلیمتر یعنی هشت برابر افزایش طول لوله نیوپایپ با افزایش طول مواجه می شود.
- ضریب هدایت حرارتی مناسب: بدلیل آنکه در لوله های نیوپایپ ، لایه های پلیمری دارای ضریب هدایت حرارتی کمتری نسبت به لوله های فلزی می باشند احتمال کمتری برای تعرق یا ایجاد رطوبت روی سطح بیرونی لوله نسبت به لوله های فلزی وجود دارد و در عین حال ضریب هدایت حرارتی به حدی است که به خوبی در سیستم های گرمایش از کف کاربرد دارد.
- افت فشار کمتر و جریان بهتر: دیواره پلیمری درونی نیوپایپ صاف بوده و در برابر پوسته پوسته شدن و رسوب گیری ، مقاومت می نماید، لذا جریان آب را سالهای متمادی بطور ثابت نگه خواهد داشت. شما در لوله های نیوپایپ بر خلاف لوله های فلزی ، کاهش جریان آب نخواهید داشت . بدلیل شکل پذیری آسان ، تعداد اتصالات در سیستم لوله کشی نیوپایپ ، کمتر از اتصالاتی است که در سیستم لوله کشی فلزی و لوله های پلی پروپیلن استفاده می شود و وجود اتصالات کمتر در این سیستم لوله کشی ، به معنای ضریب اطمینان بیشتر می باشد. لوله های نیوپایپ بدلیل کیفیت لایه پلیمری درونی ، تخریب نشده ، سوراخ نشده و در اثر جریان سریع آب ، ساییده نمی شوند و به گونه ای طراحی شده اند که در سخت ترین حالات ، بیشترین آسایش را برای شما فراهم می کند.
- وزن کم ، شکل پذیری و نصب آسان : نوع بسته بندی و وزن کم لوله های نیوپایپ ، به شما اجازه خواهد داد که یک سیستم لوله کشی حرفه ای را با سرعت مناسب و کیفیت مناسب، ارائه دهید. به دلیل انعطاف پذیر بودن و شکل پذیری هنگام استفاده از این لوله ها، نیازی به اتصال زانویی نیست (بجز در سایز های ۴۰، ۵۰ و ۶۳ ). شما به سادگی می توانید برش داده ، خم نمائید ، لوله اضافه کنید و ارتباطی بلند مدت بین لوله و اتصالات بر قرار کنید. لوله های نیوپایپ را می توان روی دیوار ها ، سقف ها یا سطوح مورد نظر نصب کرد. همچنین می توان از روی پایه های نگهدارنده بطور افقی یا عمودی عبور داد . لوله های نیوپایپ را می توان از زیر زمین عبور داد چرا که لایه پلیمری بیرونی و سخت آن در برابر فعالیت شیمیایی و خوردگی ، مقاوم می باشد . در سیستم لوله کشی نیوپایپ، هیچ نیازی به چسب ، لحیم حرارتی و وسایل انبساطی مخصوص نمی باشد. بوسیله لوله های نیوپایپ ، شما مشکلات عذاب آور موجود با استفاده از سایر لوله ها در سیستمهای لوله کشی دیگر را نخواهید داشت.
- عدم نفوذ نور و اکسیژن : شما از غیر قابل نفوذ بودن لوله های نیوپایپ در اجرای لوله کشی توکار آسوده خاطر خواهید بود. در سیستم لوله کشی روکار نیز امکان نفوذ اکسیژن و نور به داخل سیستم وجود ندارد، در نتیجه از تشکیل جلبکها در لوله جلوگیری بعمل خواهد آمد. همچنین ، سیستمهای تاسیساتی ، از هر گونه آسیب و پوسیدگی ناشی از اکسیژن ، مصون خواهند ماند.
- تمیزی و ایمنی: لوله های ۵ لایه نیوپایپ به گونه ای تولید شده است که برای مصرف کننده ، بهداشتی ترین آب آشامیدنی ممکن را فراهم می سازد. پلیمر داخلی تخریب نشدنی و تمیز نیوپایپ در برابر اثرات مخرب آب درون لوله ، مقاوم خواهد بود. دیگر نیازی نیست که شما نگران طعم، بو یا رنگ آب سیستم لوله کشی منزل خود باشید، چرا که نیوپایپ برای لوله های خود جهت مصرف آب آشامیدنی استاندارد ۶۹۲۰BS را از موسسه WRC -NSF انگلستان (موسسه بهداشت انگلستان که از معتبر ترین مراجع بین المللی می باشد ) اخذ نموده است.
- سکوت: امروزه اکثر افراد متقاضی سیستم های لوله کشی بر سکوت و کیفیت اصرار می ورزند. صدای داخل لوله ها اغلب به ضربه قوچی که به دیواره های لوله وارد شده، مربوط می شود. نیوپایپ ، قدرت لوله های فلزی را بدون هیچ صدایی در لوله هایPEX – AL – PEX ارائه داده است. ساختار لوله نیوپایپ و لایه های پلیمری آن ، فشار ضربه قوچ و صدا را کاهش می دهند. با سیستم لوله کشی نیوپایپ ، شما هیچ لرزشی اضافی و تلق تلق کردن لوله های فلزی را نخواهید داشت. تمام این شرایط، عاملی برای دستیابی به یک محیط آرام می باشد.
- مقاومت شیمیایی: وقتی بحث مقاومت شیمیایی لوله در برابر مواد مختلف پیش می آید، اطلاعات مورد نیاز به صورت جداولی که عموما اثر غلظت و دماهای متفاوت لحاظ می گردد، در اختیار قرار می گیرد تا کاربر بتواند با مراجعه به این جداول به درستی قضاوت نماید. نمونه ای از اینگونه جداول در ذیل آورده شده است. با توجه به مقاومت شیمیایی PEX در مقایسه با فلزات ، پلی اتیلن و پلی پروپیلن گستره کاربرد این لوله ها در صنایع شیمیایی بسیار وسیع می باشد .
جدول مقاومت لوله های نیوپایپ در برابر مواد شیمیایی : مقاومت شیمیایی در چهار گروه نشان داده شده است:
- مقاوم □ تا حدی مقاوم ○بدون مقاوم ─ قابل دستیابی نیست
برای نشان دادن غلظت مواد از علائم اختصاری زیر استفاده شده است :
- VL: برای نشان دادن غلظت وزنی در محلول آب کوچکتر از ۱۰ در صد
- L: برای غلظت وزنی در محلول آب بزرگتر از ۱۰ در صد
- GL: محلول اشباع در ۲۰ H : درجه عمومی
- TR: درجه صنعتی خالص